Cytadela została wybudowana w stylu nowopruskim, otoczono ją wałem oraz suchą fosą. Wszystkie wybudowane na terenie fortu obiekty miały stropy o grubości 2,5 m. Więziono tu powstańców z lat: 1846, 1848 i 1863. Zgodnie ze swym militarnym przeznaczeniem została wykorzystana dopiero w 1945 roku, stanowiąc główny punkt oporu dla 25 tysięcznej załogi niemieckiej. Jej zdobycie przez wojska radzieckie kosztowało życie 6 tysięcy żołnierzy. Po wojnie fortyfikacje rozebrano, pozostały tylko pojedyncze umocnienia.
Na południowym stoku od strony śródmieścia rozciągają się cmentarze. Najdalej na zachód znajduje się Cmentarz Garnizonowy. Leżą tu głównie pochowani lotnicy zmarli po II wojnie światowej . Przy wejściu na kwaterę pomnik poległym lotnikom (Poznań to siedziba Dowódctwa Wojsk Lotniczych) . Żołnierskie groby proste i wszystkie bez krzyży. Jedyny krzyż to drewniany sześciometrowy krzyż na skraju kwatery.
Bardziej na wschód jest dawny Cmentarz parafii św. Wojciecha założony po 1833 roku, jedna z dwóch zachowanych XIX wiecznych nekropolii Poznania . Tutaj leżą powstańcy wielkoplscy oraz żołnierze polegli w latach 1918-20. Wszystkie nagrobki utrzymane są w jednym stylu przypominającym nieco krzyż pozbawiony górnego ramienia.
Jest tu kilkanaście indywidualnie wykonanych grobów- pomników. Powyżej z lewej pomnik 57 pułku piechoty, obok 7 pułku strzelców konnych, poniżej z lewej pod krzyżem widnieje napis:" W krainie Ducha nie ma pożegnania" a obok pomnik ufundowany przez ambasadę francuską Polakom armi gen. Hallera.
Dalej rozciąga się cmentarz prawosławny . To głównie mogiły rosyjskich jeńców z okresu I wojny światowej i wojny polsko - bolszewickiej z 1920 roku.
Tu spoczywają ofiary II wojny światowej oraz powstania poznańskiego z 1956 roku, a także znajdują się mogiły z prochami z innych miejsc Poznania i okolicy.
Po prawej stronie schodów rozciąga się Cmentarz Bohaterów Polskich także założony w listopadzie 1945 roku, Tu spoczywają ofiary II wojny światowej oraz powstania poznańskiego z 1956 roku.
W walkach o miasto brali udział poznaniacy. W wyniku przymusowego poboru zainicjowanego przez dowództwo sowieckie w dniach 20, 21 i 22 lutego 1945. zmobilizowane grupy mieszkańców wykorzystywano m.in. do oddziałów szturmujących Cytadelę. Zasługą „cytadelowców” był między innymi udział w budowie przejść przez fosy, co pozwoliło na przerzucenie do wnętrza fortu ciężkiej broni i wojska. Praca ta odbywała się pod ciągłym ostrzałem z niemieckich stanowisk obronnych, powodującym ogromne straty wśród szturmujących winiarski fort.
Trudno dziś precyzyjnie określić liczbę „cytadelowców”. Podawane są liczby od 4700 do 5000 w publikacjach Zbigniewa Szumowskiego. Większość poległych „cytadelowców” pochowano początkowo na placu Zamkowym (obecnie plac Mickiewicza), a w listopadzie 1945 roku ich groby przeniesiono do nowo utworzonej kwatery na Cmentarzu Bohaterów Polskich zlokalizowanej po prawej stronie schodów.
Są i takie groby i tablice upamiętniające ofiary terroru komunistycznego
Najbardziej na wschód rozciąga się Cmantarz Żołnierzy Brytyjskich utworzony w 1925roku, poległych podczas obu wojen, między innymi lotnicy rozstrzelani po ucieczce z obozu w Żaganiu.
Na Cytadeli znajdują się dwa muzea Muzeum Uzbrojenia i Muzeum Armii „Poznań” – oddziały Wielkopolskiego Muzeum Walk Niepodległościowych w Poznaniu), usytuowane w częściowo odrestaurowanych obiektach fortecznych
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz